Seminarium poświęcone życiu i twórczości Alicji Halickiej pt. "Jutro"

Zachowane w kolekcjach publicznych i prywatnych prace Alicji Halickiej (malarskie i rysunkowe; na płótnie i papierze) charakteryzują się niewątpliwą, wysoką wartością artystyczną i historyczną. Wykształcona w Krakowie, Monachium i Paryżu artystka należała do kręgu emigracyjnych artystów i artystek wywodzących się z krajów Europy Środkowo-Wschodniej, współtworząc charakterystyczny dla stolicy Francji w pierwszej połowie XX wieku fenomen artystyczny znany w literaturze pod nazwą szkoły paryskiej (École de Paris). Twórczość Halickiej była wysoko ceniona zarówno w międzywojennym Paryżu, jak i później, o czym świadczą: liczne wystawy jej sztuki odbywające się w paryskich galeriach; zakupy i donacje prac do najważniejszych publicznych zbiorów sztuki w Paryżu (m.in. Centre Pompidou); zaproszenia oraz zlecenia, jakie artystka otrzymywała od domów wydawniczych (ilustracja i grafika książkowa) i prywatnych zleceniodawców (portrety, projekty scenograficzne i projekty kostiumów).

Twórczość Halickiej posiada także istotną wartość historyczną, różnorodna formalnie i stylowo, oscylująca pomiędzy charakterystycznymi dla lat nastych oraz 20. XX wieku tendencjami kubistycznymi i rozmaitymi formułami realizmu lat 30. jest bezcennym wizualnym świadectwem przemian i bogactwa formalnego polskiej sztuki emigracyjnej w Paryżu. 

Różnorodna – tak pod względem techniki, jak i tematyki i formy – malarska i rysunkowa spuścizna artystyczna Alicji Halickiej nie była jak dotąd przedmiotem zakrojonych na szeroką skalę badań o charakterze inwentaryzacyjno-katalogowym. Istotna z punktu widzenia historii sztuki XX wieku, historii recepcji artystycznej i polsko-francuskich relacji artystycznych twórczość polskiej artystki, chociaż obecna w dyskursie wystawienniczym i muzealniczym, pozostaje terenem nie dość dobrze przebadanym. Do takiego stanu rzeczy przyczyniło się znaczne rozproszenie prac autorstwa artystki. Obrazy i rysunki Halickiej znajdują się zarówno w najważniejszych publicznych kolekcjach muzealnych w Europie (np. Centre Pompidou w Paryżu; Musée d'Art et d'Histoire du judaïsme w Paryżu) i Stanach Zjednoczonych Ameryki (np. Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku), jak i w licznych zagranicznych kolekcjach prywatnych. Koncepcja projektu badawczego zakłada dotarcie do wszystkich dzieł Halickiej stworzonych do 1945 roku, będących częścią kolekcji publicznych, jak i – za pośrednictwem rozpoznanych już kolekcjonerów, marszandów i domów aukcyjnych, w których ofercie znajdowały się (i wciąż znajdują) dzieła artystki – skatalogowanie jak największej liczby obiektów będących własnością prywatną. Rezultatem projektu jest opracowanie możliwie pełnego katalogu dzieł Halickiej pozostających poza granicami Polski, zawierającego fotograficzne reprodukcje dzieł artystki, ich opis techniczny wraz z informacją o stanie zachowania, datowanie oraz notę dotyczącą proweniencji dzieła. Pozwoli on na ogląd powstałej na przestrzeni kilku dekad przed 1945 rokiem twórczości Halickiej i umożliwi prowadzenie dalszych badań szczegółowych nad jej sztuką i życiem.

Prelegenci:

prof. Agata Jakubowska, Uniwersytet Warszawski

dr Ewa Bobrowska, Terra Foundation  

dr Aleksandra Grzemska, Uniwersytet Szczeciński

dr Wojciech Szymański, Uniwersytet Warszawski

Klaudia Podsiadło, Uniwersytet Paryski

Matylda Borcuch, Uniwersytet Paryski

Magda Puchalska, Uniwersytet Warszawski

prof. Paula J. Birnbaum, Uniwersytet w San Francisco

Program seminarium:

8.04.2024, ms², ul. Ogrodowa 19, sala audiowizualna

11:00–11:15 Natalia Słaboń, Wojciech Szymański: Przywitanie uczestniczek seminarium i otwarcie obrad

11:15–11:30 Natalia Słaboń, Muzeum Sztuki w Łodzi: Prezentacja grantu, częściowych wyników, przebiegu kwerend, dalszych prac planowanych wokół Alicji Halickiej

11:30–12:30 Alicja Halicka, instytucjonalny świat sztuki, przestrzeń i dyskurs wystawy 

11:30–11:50 dr Ewa Bobrowska, Terra Foundation: „Artystki polskie w Paryżu w burzliwym XX wieku. Na przykładzie Alicji Halickiej” 

11:50–12:10 prof. Agata Jakubowska, Uniwersytet Warszawski: „Alicja Halicka i międzynarodowe wystawy sztuki kobiet”

12:10–12:30 Q&A

12:30–14:00 Przed obrazem i tekstem. Interpretacje i analizy

12:30–12:50 dr Aleksandra Grzemska, Uniwersytet Szczeciński: „Ambicja i samo-kontrola. O Wczoraj Alicji Halickiej”

12:50–13:10 dr Wojciech Szymański, Uniwersytet Warszawski: „Gwasze z Kazimierza. Orientalizm, kolonializm, antysemityzm i geografie wyobrażone Alicji Halickiej”

13:10–13:30 Klaudia Podsiadło, Uniwersytet Paryski: „Mit destrukcji czy dekonstrukcja mitu. Twórczość  Alicji Halickiej z perspektywy badań proweniencyjnych?”   

13:30–14:00 Q&A

14:00–15:30 przerwa lunchowa

15:30–16:30  Pojutrze: nowe perspektywy, rozpoznania i generacje 

 15:30–15:50 Matylda Borcuch, Uniwersytet Paryski: „Alicja Halicka dziś. Nowe perspektywy badawcze i amerykański rozdział działalności artystki”

15:50–16:10 Magda Puchalska, Uniwersytet Warszawski: „Halicka, Lipska, Fedorowicz - polskie artystki w Paryżu i fenomen Baletów Rosyjskich”

16:10–16:30 Q&A

16:30-17:00 - Przerwa kawowa 

17:00-18:00 – wykład [key note speaker] 

17:00-17:45 prof. Paula J. Birnbaum, Uniwersytet w San Francisco: „Revisiting Alice Halicka's Place in Art History”

17:45–18:00 Q&A 

18:00–18:15  Natalia Słaboń, Wojciech Szymański: Podsumowanie seminarium 

Zadanie: Międzynarodowa inwentaryzacja i popularyzacja twórczości artystki emigracyjnej Alicji Halickiej (1889-1974) 
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury - państwowego funduszu celowego